Vooruitblik op het komende jaar

De Santackergaard krijgt een mooie structuur, die steeds meer zichtbaar wordt door wat er groeit en hoe we daar samen aan werken. In dit nieuwe jaar 2019 willen we daar aandacht aan besteden en nodigen we jou van harte uit om mee te denken en mee te doen. Een mooie uitdaging: zóveel mogelijkheden en ideetjes! Daarbij rijzen de volgende vragen:

• De rij Rozen: staan ze op de goede plaats, op welke manier moeten ze gesnoeid worden? Samen met Jos, die houdt van hun geschiedenis en omgang ermee, gaan we er naar kijken..
• De bijen: zou je bijen ook op een andere, een wilde manier kunnen houden? Een bevriende imker gaat het uitproberen. Of zou een holle boom nog leuker zijn voor ze?
• Hoe organiseer je jezelf? Wil je samen werken, of liever alleen? Heb je ideeën hoe het land eruit moet zien, of kijk je liever hoe het zich ontwikkelt?
• Zijn er bloemen die je wilt laten zien aan de wereld, of weet je planten die zo heerlijk ruiken dat de insecten ze niet kunnen laten staan?
• Zijn er mensen die recht hebben op een mooie plek, en die je wilt introduceren?
• Is een stichting een plek waar je met elkaar kan spreken, afspraken kan maken? En wat wil je dan laten zien, bloeiende bloemen en akkers? Of een plek van verstilling en ootmoed?

De weerselementen hebben vrij spel

De maand januari met water, heel veel water, maar wat een opluchting na een zo droge zomer!

Na het zachte begin van 2019 worden we toch nog even verrast door vorst, ijs en sneeuw,

Het nieuwe jaar begon prachtig, zoals de bedoeling was, met de bloei van de Toverhazelaar: Ze staan nog steeds te bloeien!

En daarna de sporen in de sneeuw, ze zijn niet allemaal te begrijpen, kijk maar mee…

Fruitboomcirkel

En: we hebben een cirkel met fruitbomen aangeplant: een mooie groep van appels (Schone van Boskoop, Topaz, Notarisappel, Elstar en Bramley’s Seedling) en peren (Clapp’s Favourite, Doyenné de Comice).

Ineke van Middendorp-Sonneveld schreef er het volgende over:

Het nieuwe jaar op de Santackergaard in Park Lingezegen begon voor mij met het planten van bomen. Vijf appel- en twee perenboompjes. De boompjes waren een geschenk. We waren met een groepje van vier om de klus te klaren. Waar zouden we ze zetten? En hoe?
Het mooiste leek om een cirkel te maken. Genoten heb ik van de goede samenwerking: het weghalen en verwijderen van ‘onkruid’, het bepalen van het midden van de cirkel, het graven van gaten met tenslotte: mest en boompjes in de aarde zetten. Het sluitstuk was het markeren van het midden van de cirkel met een steen. Ik droom ervan om op de Santackergaard ’s zomers, omringd door deze bomen, bij elkaar te komen voor sacrale dans.
Maarten Luther zei: ‘Als ik wist dat morgen de wereld ten onder ging, zou ik vandaag een appelboompje planten’. Het planten van een boom is een daad van geloof en hoop. Van verzet.  

 (selectie van Leo, hele blog te lezen op http://domineeineke.blogspot.com/)

Met vriendelijke groet, Leo Starink

De natuur verandert…

De natuur verandert nu wel heel snel, de bloemen die na de regen een tweede leven waren begonnen zijn verdwenen, de dahlia’s zijn uit de grond.

De Koninginnepage is een rups geworden (met een tussenstapje als eitje) en zal ergens aan een tak zich gaan verpoppen. Ik ben begonnen om overal venkel te zaaien, de waardplant. Want dat is toch wel de allermooiste vlinder!

We hebben de grond tussen de bomen bewerkt, gemaaid en de compost en mest van de kinderboerderij van Landerij de Park ondergewerkt. De meeste wortel onkruiden zijn eruit gehaald, en de grond op richels gelegd. De meeste tarwe, rogge en gerst komt al op (2 foto’s van Kirstenfotografeert).

En het resultaat: klaar voor de winter!

Op zo’n grote tuin of Voedselbos (!) gebeurt zoveel, dat je het haast niet kan bijhouden. Nu met het opruimen van de compost gebeurde het me dat ik een distelkroon wilde opruimen:  en wat zit er onder? Niets!

Verslag afgelopen 2 jaar

We hebben een verslag gemaakt van de afgelopen twee jaar, daar heb je wel even werk aan! kijk maar op onze website.

En wie daar het meest baat bij heeft? Ja, planten, dieren en bezoekers. Iemand die haar ogen uitkijkt bij al die rijkdom wilde dat steunen en geeft in ieder geval een paar bomen weg. Als u een heel goed idee hebt over een bepaald  soort boom die nog mist mag u het nu zeggen!

Werken in de winter?

Wil je dat? Het kan! Vrijdagmiddag 28 december om half twee gaan we bramen trekken. Overal bij de knotwilgen vooral komen ze op, en we willen ze wel een beetje de baas blijven…

Komt u ook? Laat het even weten, dan nemen we een kopje thee en wat lekkers mee!

Groet, Leo Starink

Oogstfeest

Op 8 september was het oogstfeest van alle gaarden en gelijktijdig de feestelijke opening van de Santackergaard. Een gelegenheidskoor bracht een Openingslied ten gehore, dat je op onze website kunt zien en beluisteren. De melodie is van Ben Klein Breteler, de tekst van Ineke van Middendorp-Sonneveld.

Op 12 september kwam de Arnhemse Koerier met een lovend artikel over de voedselbossen, die we ook op de website hebben gezet.

Nu het oogstfeest voorbij is, kan ik er alleen maar naar terug verlangen: gezelligheid, muziek, lekkere hapjes, een mooi lied, interessante verhalen en mensen! En een plek weten waar dat alles kan..
En om alles te vertellen heb ik meer tijd nodig. Die is er nu nog niet, maar komt misschien nog wel. Of heeft iemand zin om die dag in een verhaal onder te brengen?

Zaaien op 27 en 28 oktober

Na het Oogstfeest is nu een belangrijke voorbereiding voor het nieuwe jaar aan de gang. Tussen de Eldense Blauwe pruimenbomen, in twee lange rijen, zijn de stukken klaar gemaakt die dienen voor de voedselvoorziening van volgend jaar: de granen, wintertarwe, winterrogge en wintergerst.

Op de derde rij gaan we ook nog witte klaver zaaien, zo mooi voor een pad!
Op de Santackergaard gaan we aan de slag met een lichte bewerking van de grond. Wel hebben we eerst gemaaid. Daarna is met een tractor de grond bewerkt met een rotorkop eg. De grond wordt los gewoeld, tot een diepte van hoogstens 15 cm. Ook is er maaisel en mest van de kinderboerderij van de Landerij doorheen gemengd. In kleine voren wordt het graan gezaaid!

Zaterdag 27 oktober gaan we de grond voorbereiden (van 15 tot 17 uur), zondag middag 28 oktober inzaaien van 13 tot 15 uur en de grond toedekken!

Doe je mee? Natuurlijk een kopje thee, een glaasje zelf gemaakt druivensap en je mag zelf iets lekkers meenemen. Het leuke is, dat je nog een bloemetje mee terug mag nemen!

Leo Starink namens De Santackergaard

Met in deze aflevering: het aankomende oogstfeest. hoe wij omgaan met jouw privacy, diversiteit op de Santackergaard en het oogsten van zaden

Oogstfeest op 8 september

De voorbereidingen voor 8 september zijn in volle gang, muziek wordt gemaakt, werkgroepen voorbereid.. en de recepten voor hapjes en drankjes gedeeld. Met name de werkgroepen zijn interessant, naast natuurlijk de opening door de wethouder. De aftrap is door Henk van Rheede om 14.15 uur met een verhaal over de achtergronden van de Eldense Blauwe. Dan gaat Elieke ons voor om 15.30 uur met tekenen naar de natuur, om 16uur gevolgd door Jan Westerlaken met een uitleg over het maken van Cider, en om 16.30 uur de bewerking van graan op kleine schaal door mijzelf. Dan begint ook het broodjes bakken (met name voor kinderen) en kan om 17 uur het inmaken van fruit beginnen dat door Christa Vogel wordt begeleid. Om 17.30 uur is dan nog pesto maken door Margreet Jellema te volgen.Komt u ook?

De Santackergaard vind je op de 1e Weteringsewal naast nr 5 in Elst.

Doorkijkje Santackergaard

Privacy

Met name het feit dat er nieuwe wetgeving is, heeft ons genoodzaakt de privacy nog eens door te nemen. We realiseren ons dat namen en email adressen goed beschermd worden bewaard, dat de website veilig is en het email verkeer afgeschermd. Voor een beter onderhoud van nieuwsbrief en website gaan we vanaf nu dan ook Mailchimp gebruiken.

Diversiteit

Bijzonder leuk aan de Santackergaard is de aard van de ondergrond. Het middenstuk, de Wadi is zanderig, het Oog van het landschap staat in contact met het grondwater, maar is wel gelijk hoger als het geregend heeft. De bruggetjes staan er wat verloren bij, zelfs de overvloedige regenval verandert daar niets aan. Op de verschillende plekken komen bij voorbeeld andere vlinders voor, op het klaverpad langs de rozen zitten blauwtjes (een kleine, heel actieve vlinder), op de Wadi zitten de Koolwitjes, en tussen de honingklaver de Atalanta’s.De Kleine Vuurvlinder is in deze tijd een geziene verschijning.. De rogge is zover, na die lange hete zomer! En heel veel bloemen, de vogels lusten de zaden wel. Met name de honingklaver en de cichorei zijn in trek. De puttertjes maken een lawaai, net zoals de zwaluwen, die in de middag een rondje komen maken.

Oogsten van zaden op 1 september

Belangrijk is natuurlijk om enige bekendheid te hebben, maar nog belangrijker om ook nog wat te bieden te hebben. Op het ogenblik zijn dat vooral zaden van bloemen en planten en dan met name van de granen de rogge. Maar ook de honingklaver en rode klaver is belangrijk als grondverbeteraar en honing leverancier voor met name bijen en hommels. Wil je mee oogsten? Dat kan op 1 september van 9.30 tot 11.30 in de ochtend. De koffie en thee staan klaar om half 10. En weet je de weg niet? Geen probleem, dan is hier de link naar Google Maps

De honingklaver wordt te drogen gelegd.

Inwinteren

Voor de bijen is het seizoen bijna over. Nu worden de volken klaar gemaakt voor de winter. Is er genoeg wintervoorraad? Is het volk groot genoeg om te overleven? En wat te doen met het korfvolkje? Ga ik het overzetten in een kast? In de korf kan ik bijna niet bijvoeren.. Er is een techniek om al kloppend de koningin te verleiden het nest te verlaten. Voorwaarde is dan wel dat het volk geen broed meer heeft, dus pas eind september. Wachten dus!
Voor de live stream betekent dit het einde van het seizoen. Nu is het al veel rustiger voor de bijen, er is niet veel meer te halen.. ze moeten suiker bijgevoerd krijgen. En we gaan ze overzetten in een houten kast. Die kan de warmte veel beter tegenhouden dan een plexiglas kast!
Maar bedankt alle partners voor het realiseren van het geheel, niet in het minst omroep Gelderland!

Leo Starink namens De Santackergaard

Een belangrijke gebeurtenis dit voorjaar was de plaatsing van twee holle boomstammen. Op de Santackerboerderij was een prachtige Linde gesneuveld in de storm. Het leek me een misdaad om niet een teken van deze reuzen in de tuin op te nemen. Natuurlijk was de omliggende begroeiing van de de Honingklaver nog niet zo hoog op dat moment. Een aardige boer heeft me wel geholpen bij het plaatsen!

De voorbereiding voor 8 september is in volle gang. Het moet een oogstfeest worden van de 4 gaarden Santackergaard, Parkse Gaard, Ecovredegaard en Cidergaard. De opening van de Santackergaard is dan een feit. Wijnte Hol is uitgenodigd de opening te verzorgen.

De aandacht gaat uit naar de bloemen, natuurlijk de kamille en de rogge maar ook die prachtige fruitbomen die het nu wat zwaarder hebben! Veel zaaigoed is helemaal niet opgekomen, we moeten het hebben van de periode vóór de grote droogte. We hebben veel groenbemesters gekregen die het vorige jaar waren over gebleven, en nu beginnen te bloeien. Met name de Gele Mosterd was opvallend, maar de Phacelia bloeide mooi en de Japanse Haver staat nu te zwaaien in de wind. De Distels die soms prachtige vergroeiingen van verschillende bloemen te samen hebben, beginnen al weer zaad te vormen.. Deze foto is nog van vóór die tijd.

Samen met Jos, hier ook op de foto, ben ik in het Belmonte Arboretum geweest, en hebben we de verzameling wilde en historische rozen gezien die daar verzameld is. Wat dat betreft staat onze rozenlaan er ook mooi, maar nog erg jong bij. Overigens bloeien sommige rozen nog steeds. Dat is ook het verschil met veel historische en ook wilde rozen: die bloeien maar een beperkte tijd, meestal eind mei en begin juni. Binnenkort maken we de lijst met rozennamen openbaar en kan je er langs op lopen. Bijzonder namelijk is namelijk ook het klaverpad waar je dan op komt: overal hangen libellen en juffers!

De Dahlia’s zaten erin, in één dag. Er zijn ook dahlia’s bevroren, in een schuur die niet warm genoeg bleef en in de droge sloot vroor het toch te hard, ondanks de mest en stro die we als bedekking hadden.. en nu bloeit, sinds half juni de eerste en komen de andere eraan!

De vogels hebben er zin in! We zien mooi de verschillen in de loop van de tijd. Waar eerst de spreeuwen de boventoon voerden, met name de spreeuwen die net uit het nest kwamen, zich verzamelden en erop los kwetterden, zijn dat nu vogels die klinken in het riet. Welke? Dat willen we graag weten! De familie Patrijs heeft zich al laten zien, maar zijn behoorlijk schuw. De hazen zijn minder schuw.

Als het nu maar snel gaat regenen!  Voor de volwassen vlinders lijkt dat niet veel uit te maken, kijk maar eens naar deze verzameling Dagpauwoog.  We weten niet hoe de volgende generatie op deze droogte gaat reageren!

In de maand juni hebben we verschillende klassen mogen ontvangen van scholen rondom ons bloemen- en voedselbos heen. Steevast zijn ze vol bewondering voor de bijen die hun eigen huis bouwen! Leuk is dat de bijenstal op de Parkse Gaard staat. Hier laat ik de kinderen op de Santackergaard blijven!

Voor de ouders die meekomen en leerkrachten en kinderen natuurlijk ook geldt: je mag zomaar terug komen, zonder af te spreken. Natuurlijk moet je je wel aan de regels houden, geen hond mee, niet over planten lopen, en “het oog van het landschap” met rust laten. Daar hebben we een mooi stenen paadje in aangelegd, waar de kinderen over mogen lopen naar het watertje in het midden.

Mama, kom mee

Van een van de ouders kreeg ik wel een heel bijzonder mailtje terug:

Vorige week maandag ging onze zoon met zijn hele klas langs de imker, leuk dachten we even kijken bij de bijen.
Tot hij terug kwam van het aller mooiste plekje van nederland zoals onze zoon de plek bij de imker noemde.
De vrijdag middag erna wist onze zoon wat hij wilde gaan doen…..mama jullie moeten dit mooie plekje zien; kom mee ik weet waar het is.Vol trots lijde hij ons naar dit speciale plekje midden in park lingezegen. Liet ons zien, voelen en ook niet te vergeten ruiken wat een bijzonder plekje dit is.
Bedankt hiervoor!

Leo Starink namens de Santackergaard

Het voorjaar is begonnen, na die paar weken vorst, is het ijs weer gaan smelten. De grond was kaal en leek uitgeput, maar de belofte was groot: kiemen en knoppen alom. En die belofte kwam uit: overal blaadjes, bloemen, en een hoop werk en te beleven:

• de puttertjes die gezamenlijk overtrekken en contact met elkaar lijken te onderhouden
• de baltsroep van de patrijs
• de luide roep van de steltlopers, Kievit, Grutto en Scholekster als ze laag overvliegen
• de alarmroep van het waterhoentje in de zeeg naast ons
• de tapuiten die voor ons poseren

…de witte eend die zich zo stil mogelijk verbergt tussen de groengewassen van vorig jaar

…de Eldense Blauwe die zo mooi al bloesem droeg

• de rogge die vorige maand gezaaid is en nu fris boven de grond komt
• de rozen die al in de knop zitten en op de volle zon zitten te wachten
• de inheemse Vogelkers die de bloempluimen recht omhoog houdt

En dan de mens, die:

• rijtjes frambozen heeft aangeplant tussen de rijtjes druiven
• drie stroken tussen de fruitbomen heeft gefreesd: een plek voor de eenjarige teelten: graan en zonnebloemen
• de druiven snoeide tot een korte loot
• met een kraan de nieuwe picknickbank geplaatst heeft
• een interview gaf aan de radio over wilde bijen en honingbijen

… met een kraan de parasol heeft geplaatst die nu een functie heeft gekregen als wildebijenhotel

… een intervieuw gaf aan TV Gelderland over het het wilde bijenhotel en de functie daarvan in de natuur

• de maatschappelijk stagiair die heeft meegewerkt

 

• De vrijwilligers die hebben meegewerkt aan milieu-educatie en hebben meegeholpen met zaaien en bouwen!

Leo Starink namens De Santackergaard

Doelstelling Santackergaard…

De doelstellling van ons bloemen- en voedselbos is het bedrijven van natuurlijke landbouw met respect voor natuur, diversiteit en mens.

Naast een pruimen bongerd (met Eldense Blauwe) verbouwen we druiven, graan en (wilde) bloemen. Henk van Rheede en Leo Starink zijn de beheerders in een maatschap: de Santackergaard. Er is een groep actieve vrijwilligers die de Santackergaard een warm hart toedragen.

Het jaar begint…

De bomen die zijn geplant op de Santackergaard, de Eldense Blauwe, de Moerbei en Prunus soorten zullen zich wel bewijzen in de loop van het jaar, de grond kan nu ingezaaid! Je kan met je oude uitgebloeide bloembollen langskomen en ze in de grond zetten in de heg langs  het schouwpad. Samen doen? Nog leuker, vind ik ook! Bel maar even…We gaan weer klaver zaaien en honingklaver, en een hoop wilde bloemen.. Misschien heb je zelf nog zaad uit de natuur van het afgelopen jaar? Hier op de Santackergaard willen we natuur beleefbaar maken, vlak om de hoek bij je woonplaats.

Beginnende inventarisatie

Michel Zwarts, contactpersoon voor het KNNV heeft een inventarisatie uitgevoerd voor de 5 gaarden van de mossen.

De inventarisatie maakt deel uit van een monitoringsproject waarbij we willen nagaan wat de veranderingen zijn in biotopen en planten en diergemeenschappen in de verschillende voedselbossen van De Park (foto’s Margreet Jellema).

Een paar mossen die interessant waren voor de Santackergaard zijn Oermos, in de rest van Nederland zeldzaam, en gewoon Krulmos, dat vooral bij het oog van het Landschap te vinden is.

Agenda

Op 28 februari is het publieke startsein voor de monitoring van de voedselbossen, met een lezing van Kars Veling van de vlinderstichting. De monitoring hebben we in gang gezet om duidelijk te maken wat de veranderingen zijn die we kunnen waarnemen in de levende natuur, ook al natuurlijk door de dingen die we zelf aanbrengen en veranderen. Je kan zelf meedoen door vlinders te observeren, ze te benoemen en te tellen en ze door te geven.

Na het plantwerk van het afgelopen jaar op de Santackergaard is het de beurt aan een ander initiatief om zich aan het publiek te presenteren: Appelland. Zij openen een deel van Apelland op 17 februari. Bekijk hier hun persbericht.

Leo Starink namens De Santackergaard